BÖLÜM:1

Kuruluş ve amaç

Madde 1 –20 Ekim 1961 tarihinde merkezi Ankara’da olmak üzere, adları 35. maddede gösterilen şahıslar tarafından “Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü” adı altında ( Bakanlar Kurulu’nun 8.4.1968 tarih ve 6-9826 sayılı kararı – R.G.: 24.4.1968/12882 ) ilmî bir dernek kurulmuştur. Derneğin merkezi Ankara – Bahçelievler 17. Sokak 38 No.lu binadadır.

Madde 2 – Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği, tüzüğünün amaç maddesindeki hedefleri gerçekleştirmek üzere iktisadi işletme kurabilir.Dernek siyasetle uğraşmaz. Derneğin şubesi yoktur.

Madde 3- Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin amacı:

a)      Türk Dünyasının tarihini ve etnik durumunu,

b)      Türk lehçelerini, folklorunu, sanatını,

c)      Türk Dünyasının sosyal problem ve dinî meselelerini,

d)     Türk ülkelerinin coğrafî ve iktisadî durumunu,

e)      Türk ülkelerinin geopolitik durumunu ilim metodlarıyla araştırmak,

f)       Bu yolda çalışanları bursla desteklemek,

g)      Bu çalışmalardan elde edilen neticeleri plânlamak ve Türk Kültürünün meselelerini yayın, kurs, konferans ve benzeri faaliyetlerle umuma tanıtmaktır.

            Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği, bu amaca tahakkuk ettirmek için bilim dallarına göre “Bölümler” ve “Seksiyonlar” teşkil ederek çalışır.

            Bölümler şunlardır:

1)      Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü,

2)      Türk Tarih Bölümü,

3)      Sosyal İlimler Bölümü,

4)      Güzel Sanatlar Bölümü.

BÖLÜM:II

Üyeler

Üye olma ve üyeliğin sona ermesi

Madde 4- Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin aslî  üyeler, haberleşme üyeleri ve şeref üyeleri olmak üzere üç türlü üyesi vardır:

a)      Üye olmak isteyenler yönetim kuruluna yazılı olarak başvururlar. Aslî üyeler, üniversite bitirmiş ve en azından bir ilim dalında doktora yapmış veya tercihen üniversite öğretim üyeliği payesini kazanmış, ayrıca Türk kültürü meseleleri üzerinde ilmî araştırma ve eserleriyle tanınmış ve Enstitü’nün amacını benimsemiş, medenî haklarını kullanma yetkisine sahip Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kimseler arasından Yönetim Kurulu’nca  seçilir ve Genel Kurulun tasvibine sunulur. Aslî üyelerin, kurullarda ancak 1 oy hakkı vardır.

b)      Haberleşme Üyeleri : Derneğin amacına uygun yolda çalışan yerli ve yabancı bilim adamları, haberleşme üyesi olarak alınabilir.

c)      Şeref üyeleri : Türk Kültürünün korunma ve gelişmesinde büyük yardımı hizmeti geçen ve Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’ne türlü yollarla yardım edenler, şeref üyesi olarak alınabilirler. Haberleşme ve şeref üyelerinin Genel Kurulda oy hakları yoktur.

                   Madde 5 –

a)      Her üye önceden yazılı olarak bildirmek kaydıyla dernek üyeliğinden ayrılabilir.

b)       Tüzüğe, amaca, şeref ve haysiyete aykırı hareket edenler, Dernek aleyhinde           faaliyette bulunanlar, Tahkikat Komisyonu’nun teklifiyle Yönetim Kurulu tarafından üyelikten çıkarılabilir

c)      c)Yaşlılık, devamlı veya çeşitli sebepler yüzünden ve yazılı ikaza rağmen Derneğin gayesine uygun ilmi çalışmalarda bulunamayan yahut aktif olarak Derneğin faaliyetlerine katılamayan üyelerin kaydı, Yönetim Kurulunca silinebilir. Çıkarılan üye Genel Kurula itiraz edebilir.

BÖLÜM III

Organlar,görevleri ve yetkileri

Madde 6 – Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin işleri ve çalışanları şu kurullarla yürütülür:

a)      Genel Kurulu,

b)      Bilim Kurulu,

c)      Yönetim Kurulu,

d)     Denetleme Kurulu,

a)      Genel Kurulu Toplantılar,çağrı usulü,toplantı yeri,yeter sayı

Madde 7 – Genel Kurul, aslî üyelerin toplanmasıyla teşekkül eder.

Madde 8- Genel Kurul 2 yılda bir defa Mayıs ayında Yönetim Kurulunun davetiyle ve çoğunlukla toplanarak Gündemindeki maddeleri görüşür. Ancak toplantıda bulunanların en az onda biri istediği takdirde, gündeme yeni maddeler konulur.Genel Kurula katılacak üyeler, Yönetim Kurulunca tanzim edilecek listedeki adları hizasına imza edilerek toplantı yerine girerler. Genel Kurul toplantıları Dernek Başkanı veya onun görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır ve üyeler içerisinden seçilecek 1 Başkan, yeteri kadar Başkan vekili ve kâtiplerce idare edilir. Toplantı sonunda bütün tutanaklar ve belgeler Yönetim Kuruluna verilir.

Madde 9 – Her üyenin Genel Kurulda bir oy hakkı vardır. Üye oyunu bizzat kullanmak zorundadır.

Madde 10 : Genel kurulda kararlar, Tüzüğün amaç maddesinde belirtilen hususlar haricinde mevcudun çoğunluğu ile alınır.

 Madde 11 : Genel Kurul toplantısı, en az 15 gün önceden, toplantının günü,yeri ve gündemi belirtilmek üzere mahalli bir gazete ilan edilir ve 15 gün önce Mülki Amirliğine yazı ile bildirilir. Bu yazıya, toplantıya katılacak üyeleri gösteren liste de ektedir. Toplantı geri bırakıldığı takdirde ,toplantı tarihinden en az 15 gün önce ilânın yapıldığı gazetelere ikinci bir ilân verilerek üyeler yeniden çağırılır ve geri bırakılma sebepleriyle yeni toplantının tarihi ve yeri, gündemle birlikte ilân olunur .

İlk toplantıda yeter sayı sağlanmazsa, ikinci toplantıya çoğunluk aranmaz, ancak bu ikinci toplantıya iştirak eden üye sayısı dernek Yönetim ve Denetleme Kurulları  üye tam sayıları toplamının iki katından aşağı olamaz.

Madde 12 – Dernek Yönetim ve Denetleme Kurullarının gerekli gördüğü hallerde veya üyelerin beşte birinin yazılı talebi ile Genel Kurul olağanüstü toplantıya çağrılır.

Madde 13- Genel Kurul kendi üyeleri içerisinden bölümler ve seksiyonlar teşkil ederek çalışma istikametini tâyin eder. İlmî konular, bu yolda bölüm ve ilgili seksiyonlar tarafından işlenir.

Madde 14 - a)Genel Kurul kendi üyeleri içerisinden 2 yıl süre ile gizli oyla Yönetim Kurulu üyelerini, Bibliyografya ve Biyografya Kolu için 1 müdür, Denetleme Kurulu ve Bilim  Kurulu üyeleri seçer.

b) Tüzükte değişiklik yapabilir.

c)Yönetim, Denetleme ve Bilim Kurullarını raporlarını ve Yönetim Kurulunun ibrasını görüşüp karara bağlar.

d)Yönetim Kurulunca hazırlanan bütçeyi görüşüp aynen veya değiştirerek kabul eder.

e)Taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda  kayıtlı üye sayısının 3/2’sinin oyları ile Yönetim Kuruluna selâhiyet verir.

f)Derneğin milletlerarası faaliyette bulunması hususunda kararlar alır.

g)Derneğin feshi işi de Genel Kurulun selâhiyeti cümlesindendir.

                                                           b) Bilim Kurulu

Madde 15 – Bilim Kurulu, ilmî çalışmaları  ve elde edilen neticeleri plânlama, değerlendirme ve gerçekleştirme organıdır.

Madde 16 - Bilim Kurulu, Genel Kurulca aslî üyeler içerisinden gizli oyla 2 yıl için seçilen,   10 asli ve 5 yedek üyeden teşkil edilir.

Madde 17 –Bilim Kurulu gerektiği zaman toplanarak ilmî çalışmaları plânlar, yapılan ve yapılacak işler üzerine  Genel Kurula ve alınan kararların tatbiki için Yönetim Kuruluna bilgi verir. Dernek adına bildiri, beyanname ve benzeri yayınlar, ancak bilim kurulunca yayınlanabilir.

Madde 18 – Bilim Kurulu dışında kalan üyeler, Kurul Yönetmeliğince ihtisaslarına göre bölüm ve seksiyon çalışmalarına katılırlar.

Madde 19 – Bilim Kurulu, işlerini şu kollarla yürütür:

a)      Dil ve Edebiyat,

b)      Tarih,

c)      Sosyal İlimler,

d)     Güzel Sanatlar,

e)      Geopolitik,

f)       Yayın,

g)      Plânlama.

c)Yönetim Kurulu

Madde 20 – Yönetim Kurulu, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin çalışmalarını düzenleyen, yürüten ve bunlardan Genel Kurula sorumlu olan organdır. Yönetim Kurulu derneği temsil eder ve gelecek devreye ait bütçeyi hazırlayarak Genel Kurula sunar.

Madde 21 - Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından 2 yıl için gizli  oyla seçilen Dernek Başkanı, Başkan Yardımcısı, Sekreter ve iki üyeden ibaret olmak üzere 5 aslî ve 5 yedek üyeden müteşekkildir.

Madde 22 – Aynı zamanda Yönetim Kurulu Başkanı olan Dernek Başkanı, Dernek tüzel kişiliğinin temsilcidir; Derneği idare eder ve Yönetim Kurulu kararlarını yerine getirir.

Madde 23 – Başkan yardımcısı,Dernek Başkanı iş başında bulunmadığı zaman ona vekâlet eder.

Madde 24 – Sekreter, bilim kurulu başkanı olarak ilmî işleri yürütür.

Madde 25 – Üyelerin disiplin işleri için, Yönetim Kurulu tarafından gerektiği zaman 3 kişilik geçici bir Tahkikat Komisyonu teşkil edilir. Tahkikat Komisyonu, üyeleri içerisinden birini Başkan seçer ve kendilerine verilen işleri görüşüp raporunu Yönetim Kuruluna sunar. Yönetim Kurulu bu teklifi karara bağlar.

d)Denetleme Kurulu

Madde 26 – İç denetimi yapmak ve Genel Kurul toplantıları arasında geçen hesap işlerini denetlemek üzere, Genel Kurul tarafından açık oyla 3 aslî ve 3 yedek üyeden ibaret bir Denetleme Kurulu seçilir.

Madde 27 – Denetleme Kurulu, içlerinden birini açık oyla başkan seçer. Kurul, gerektiği zaman toplanarak denetlemesini yapar. Denetleme Kurulu, raporunu Genel Kurula sunar.

BÖLÜM IV

Çeşitli hükümler

Madde 28 – Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin iç teşkilât ve görevleri, bu tüzükte yer almayan hususlarda genel hükümlere göre yürütülür.

Madde 29: Derneğin hizmet birimleri şunlardır:

      a)Bibliyografya ve Biyografya,

b)Kütüphane ve Arşiv,

      c)Tercüme,

d)Yayın,

e)Zâtişleri ve Kalem,

f)Muhasebe,

g)Levazım.

                        BÖLÜM V

Dernek gelirleri

Madde 30 : Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin başlıca gelir kaynakları şunlardır:

a)Üyelerinden giriş ödentisi olarak 50 YTL, aylık olarak da 1 YTL alınır, bu   miktarları artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir

                  b)Devlet Yardımı,

                  c)Yayın satış gelirleri,

                  d)Yardımlar, bağışlar ve türlü gelirler.

Madde 31 – Dernek, kanun ve yönetmelikte belirtilen defterleri tutar. Bu defterlerden Noterden veya Dernekler Müdürlüğü’nden tasdikli olması zorunludur.

Madde 32- Dernek işleri için bütçeye uygun para harcaması, Yönetim Kurulu’nun kararına ve Başkan veya vekili ile Yönetim Kurulu’ndan diğer bir üyenin müşterek imzalarına bağlıdır. Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.

BÖLÜM: VI

Tüzükte değişiklik ve Derneğin feshi

Madde 33 – Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin tüzüğünde değişiklik Genel Kurul kararıyla ve toplantıda bulunan üyelerin 2/3’ünün oyu ile yapılır. Ancak amaç maddesinin değiştirilmesi, kayıtlı üye sayısının üçte ikisinin kabulüne bağlıdır.

Madde 34 – Derneğin feshi Dernekler Kanununun hükümlerine göre yapılır. Fesih veya infisah halinde bütün varlığı Ankara’daki Milli Kütüphaneye devredilir.

                             BÖLÜM: VII

Kurucular

Madde 35 – “Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin kurulması için 18 Ekim 1961 de dilekçe ile Hükûmete başvuranlar şunlardır:

 1)Abidin İtil, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde profesör, T.C. tabiiyetinde, nüfus kaydı: Edirne 1930. Ev adresi: 37. sok. No.38 Bahçelievler, Ankara.

( 10.9.1962’de aslî üyelikten çekilmiştir.)

2)Osman Nedim Tuna, İş ve İşçi Bulma Kurumu’nda memur, T.C. tabiiyetinde, nüfus kaydı: Kocaeli 1925, Ev adresi: Konur Sok. 64/10 Yenişehir, Ankara.

(10.9.1962’de Amerika’ya gitmiş ve aslî üyelikten çekilmiştir.)

3)Ahmet Temir, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde profesör, T.C. tabiiyetinde, nüfus kaydı: Ankara 1936, Ev adresi: Yıldız Blok A/3, D.44, Yenimahalle, Ankara.