BÖLÜM:1
Kuruluş ve amaç
Madde 1 –20 Ekim 1961 tarihinde merkezi Ankara’da
olmak üzere, adları 35. maddede gösterilen şahıslar tarafından “Türk Kültürünü
Araştırma Enstitüsü” adı altında ( Bakanlar Kurulu’nun 8.4.1968 tarih ve 6-9826
sayılı kararı – R.G.: 24.4.1968/12882 ) ilmî bir dernek kurulmuştur. Derneğin
merkezi Ankara – Bahçelievler 17. Sokak 38 No.lu binadadır.
Madde 2 – Türk Kültürünü
Araştırma Enstitüsü Derneği, tüzüğünün amaç maddesindeki hedefleri
gerçekleştirmek üzere iktisadi işletme kurabilir.Dernek siyasetle uğraşmaz.
Derneğin şubesi yoktur.
Madde 3- Türk Kültürünü
Araştırma Enstitüsü Derneği’nin amacı:
a) Türk
Dünyasının tarihini ve etnik durumunu,
b) Türk
lehçelerini, folklorunu, sanatını,
c) Türk
Dünyasının sosyal problem ve dinî meselelerini,
d) Türk
ülkelerinin coğrafî ve iktisadî durumunu,
e) Türk
ülkelerinin geopolitik durumunu ilim metodlarıyla araştırmak,
f) Bu yolda
çalışanları bursla desteklemek,
g) Bu
çalışmalardan elde edilen neticeleri plânlamak ve Türk Kültürünün meselelerini
yayın, kurs, konferans ve benzeri faaliyetlerle umuma tanıtmaktır.
Türk Kültürünü
Araştırma Enstitüsü Derneği, bu amaca tahakkuk ettirmek için bilim dallarına
göre “Bölümler” ve “Seksiyonlar” teşkil ederek çalışır.
Bölümler şunlardır:
1) Türk Dili ve
Edebiyatı Bölümü,
2) Türk Tarih
Bölümü,
3) Sosyal
İlimler Bölümü,
4) Güzel
Sanatlar Bölümü.
BÖLÜM:II
Üyeler
Üye olma ve üyeliğin sona ermesi
Madde 4- Türk
Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin aslî üyeler, haberleşme üyeleri ve
şeref üyeleri olmak üzere üç türlü üyesi vardır:
a) Üye olmak
isteyenler yönetim kuruluna yazılı olarak başvururlar. Aslî üyeler, üniversite
bitirmiş ve en azından bir ilim dalında doktora yapmış veya tercihen üniversite
öğretim üyeliği payesini kazanmış, ayrıca Türk kültürü meseleleri üzerinde ilmî
araştırma ve eserleriyle tanınmış ve Enstitü’nün amacını benimsemiş, medenî
haklarını kullanma yetkisine sahip Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kimseler
arasından Yönetim Kurulu’nca seçilir ve Genel Kurulun tasvibine sunulur. Aslî
üyelerin, kurullarda ancak 1 oy hakkı vardır.
b) Haberleşme
Üyeleri : Derneğin amacına uygun yolda çalışan yerli ve yabancı bilim adamları,
haberleşme üyesi olarak alınabilir.
c) Şeref
üyeleri : Türk Kültürünün korunma ve gelişmesinde büyük yardımı hizmeti geçen ve
Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’ne türlü yollarla yardım edenler,
şeref üyesi olarak alınabilirler. Haberleşme ve şeref üyelerinin Genel Kurulda
oy hakları yoktur.
Madde 5 –
a) Her üye
önceden yazılı olarak bildirmek kaydıyla dernek üyeliğinden ayrılabilir.
b) Tüzüğe,
amaca, şeref ve haysiyete aykırı hareket edenler, Dernek aleyhinde
faaliyette bulunanlar, Tahkikat Komisyonu’nun teklifiyle Yönetim Kurulu
tarafından üyelikten çıkarılabilir
c) c)Yaşlılık,
devamlı veya çeşitli sebepler yüzünden ve yazılı ikaza rağmen Derneğin gayesine
uygun ilmi çalışmalarda bulunamayan yahut aktif olarak Derneğin faaliyetlerine
katılamayan üyelerin kaydı, Yönetim Kurulunca silinebilir. Çıkarılan üye Genel
Kurula itiraz edebilir.
BÖLÜM III
Organlar,görevleri ve yetkileri
Madde 6 – Türk
Kültürünü Araştırma Enstitüsü Derneği’nin işleri ve çalışanları şu kurullarla
yürütülür:
a) Genel
Kurulu,
b) Bilim
Kurulu,
c) Yönetim
Kurulu,
d) Denetleme
Kurulu,
a) Genel
Kurulu Toplantılar,çağrı usulü,toplantı yeri,yeter sayı
Madde 7 – Genel Kurul, aslî üyelerin toplanmasıyla
teşekkül eder.
Madde 8- Genel Kurul 2
yılda bir defa Mayıs ayında Yönetim Kurulunun davetiyle ve çoğunlukla toplanarak
Gündemindeki maddeleri görüşür. Ancak toplantıda bulunanların en az onda biri
istediği takdirde, gündeme yeni maddeler konulur.Genel Kurula katılacak üyeler,
Yönetim Kurulunca tanzim edilecek listedeki adları hizasına imza edilerek
toplantı yerine girerler. Genel Kurul toplantıları Dernek Başkanı veya onun
görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır ve üyeler
içerisinden seçilecek 1 Başkan, yeteri kadar Başkan vekili ve kâtiplerce idare
edilir. Toplantı sonunda bütün tutanaklar ve belgeler Yönetim Kuruluna verilir.
Madde 9 – Her üyenin
Genel Kurulda bir oy hakkı vardır. Üye oyunu bizzat kullanmak zorundadır.
Madde 10 : Genel kurulda
kararlar, Tüzüğün amaç maddesinde belirtilen hususlar haricinde mevcudun
çoğunluğu ile alınır.
Madde 11 : Genel Kurul
toplantısı, en az 15 gün önceden, toplantının günü,yeri ve gündemi belirtilmek
üzere mahalli bir gazete ilan edilir ve 15 gün önce Mülki Amirliğine yazı ile
bildirilir. Bu yazıya, toplantıya katılacak üyeleri gösteren liste de ektedir.
Toplantı geri bırakıldığı takdirde ,toplantı tarihinden en az 15 gün önce ilânın
yapıldığı gazetelere ikinci bir ilân verilerek üyeler yeniden çağırılır ve geri
bırakılma sebepleriyle yeni toplantının tarihi ve yeri, gündemle birlikte ilân
olunur .
İlk
toplantıda yeter sayı sağlanmazsa, ikinci toplantıya çoğunluk aranmaz, ancak bu
ikinci toplantıya iştirak eden üye sayısı dernek Yönetim ve Denetleme Kurulları
üye tam sayıları toplamının iki katından aşağı olamaz.
Madde 12 – Dernek Yönetim
ve Denetleme Kurullarının gerekli gördüğü hallerde veya üyelerin beşte birinin
yazılı talebi ile Genel Kurul olağanüstü toplantıya çağrılır.
Madde 13- Genel Kurul
kendi üyeleri içerisinden bölümler ve seksiyonlar teşkil ederek çalışma
istikametini tâyin eder. İlmî konular, bu yolda bölüm ve ilgili seksiyonlar
tarafından işlenir.
Madde 14 - a)Genel Kurul kendi üyeleri içerisinden
2 yıl süre ile gizli oyla Yönetim Kurulu üyelerini, Bibliyografya ve Biyografya
Kolu için 1 müdür, Denetleme Kurulu ve Bilim Kurulu üyeleri seçer.
b) Tüzükte değişiklik yapabilir.
c)Yönetim, Denetleme ve Bilim
Kurullarını raporlarını ve Yönetim Kurulunun ibrasını görüşüp karara bağlar.
d)Yönetim Kurulunca hazırlanan
bütçeyi görüşüp aynen veya değiştirerek kabul eder.
e)Taşınmaz malların satın
alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda kayıtlı üye
sayısının 3/2’sinin oyları ile Yönetim Kuruluna selâhiyet verir.
f)Derneğin milletlerarası
faaliyette bulunması hususunda kararlar alır.
g)Derneğin feshi işi de Genel
Kurulun selâhiyeti cümlesindendir.
b) Bilim Kurulu
Madde 15 – Bilim Kurulu,
ilmî çalışmaları ve elde edilen neticeleri plânlama, değerlendirme ve
gerçekleştirme organıdır.
Madde 16 - Bilim Kurulu,
Genel Kurulca aslî üyeler içerisinden gizli oyla 2 yıl için seçilen, 10 asli
ve 5 yedek üyeden teşkil edilir.
Madde 17 –Bilim Kurulu
gerektiği zaman toplanarak ilmî çalışmaları plânlar, yapılan ve yapılacak işler
üzerine Genel Kurula ve alınan kararların tatbiki için Yönetim Kuruluna bilgi
verir. Dernek adına bildiri, beyanname ve benzeri yayınlar, ancak bilim
kurulunca yayınlanabilir.
Madde 18 – Bilim Kurulu
dışında kalan üyeler, Kurul Yönetmeliğince ihtisaslarına göre bölüm ve seksiyon
çalışmalarına katılırlar.
Madde 19 – Bilim Kurulu,
işlerini şu kollarla yürütür:
a) Dil ve
Edebiyat,
b) Tarih,
c) Sosyal
İlimler,
d) Güzel
Sanatlar,
e) Geopolitik,
f) Yayın,
g) Plânlama.
c)Yönetim Kurulu
Madde 20 – Yönetim Kurulu, Türk Kültürünü
Araştırma Enstitüsü Derneği’nin çalışmalarını düzenleyen, yürüten ve bunlardan
Genel Kurula sorumlu olan organdır. Yönetim Kurulu derneği temsil eder ve
gelecek devreye ait bütçeyi hazırlayarak Genel Kurula sunar.
Madde 21 - Yönetim
Kurulu, Genel Kurul tarafından 2 yıl için gizli oyla seçilen Dernek Başkanı,
Başkan Yardımcısı, Sekreter ve iki üyeden ibaret olmak üzere 5 aslî ve 5 yedek
üyeden müteşekkildir.
Madde 22 – Aynı zamanda
Yönetim Kurulu Başkanı olan Dernek Başkanı, Dernek tüzel kişiliğinin
temsilcidir; Derneği idare eder ve Yönetim Kurulu kararlarını yerine getirir.
Madde 23 – Başkan
yardımcısı,Dernek Başkanı iş başında bulunmadığı zaman ona vekâlet eder.
Madde 24 – Sekreter,
bilim kurulu başkanı olarak ilmî işleri yürütür.
Madde 25 – Üyelerin
disiplin işleri için, Yönetim Kurulu tarafından gerektiği zaman 3 kişilik geçici
bir Tahkikat Komisyonu teşkil edilir. Tahkikat Komisyonu, üyeleri içerisinden
birini Başkan seçer ve kendilerine verilen işleri görüşüp raporunu Yönetim
Kuruluna sunar. Yönetim Kurulu bu teklifi karara bağlar.
d)Denetleme
Kurulu
Madde 26 – İç denetimi yapmak ve Genel Kurul
toplantıları arasında geçen hesap işlerini denetlemek üzere, Genel Kurul
tarafından açık oyla 3 aslî ve 3 yedek üyeden ibaret bir Denetleme Kurulu
seçilir.
Madde 27 – Denetleme
Kurulu, içlerinden birini açık oyla başkan seçer. Kurul, gerektiği zaman
toplanarak denetlemesini yapar. Denetleme Kurulu, raporunu Genel Kurula sunar.
BÖLÜM IV
Çeşitli
hükümler
Madde 28 – Türk Kültürünü
Araştırma Enstitüsü Derneği’nin iç teşkilât ve görevleri, bu tüzükte yer almayan
hususlarda genel hükümlere göre yürütülür.
Madde 29: Derneğin hizmet birimleri şunlardır:
a)Bibliyografya ve
Biyografya,
b)Kütüphane
ve Arşiv,
c)Tercüme,
d)Yayın,
e)Zâtişleri
ve Kalem,
f)Muhasebe,
g)Levazım.
BÖLÜM V
Dernek gelirleri
Madde 30 : Türk Kültürü
Araştırma Enstitüsü Derneği’nin başlıca gelir kaynakları şunlardır:
a)Üyelerinden
giriş ödentisi olarak 50 YTL, aylık olarak da 1 YTL alınır, bu miktarları
artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir
b)Devlet
Yardımı,
c)Yayın satış
gelirleri,
d)Yardımlar, bağışlar ve türlü
gelirler.
Madde 31 – Dernek, kanun
ve yönetmelikte belirtilen defterleri tutar. Bu defterlerden Noterden veya
Dernekler Müdürlüğü’nden tasdikli olması zorunludur.
Madde 32- Dernek işleri
için bütçeye uygun para harcaması, Yönetim Kurulu’nun kararına ve Başkan veya
vekili ile Yönetim Kurulu’ndan diğer bir üyenin müşterek imzalarına bağlıdır.
Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç
duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma
kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da
yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak
miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.
BÖLÜM: VI
Tüzükte
değişiklik ve Derneğin feshi
Madde 33 – Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü
Derneği’nin tüzüğünde değişiklik Genel Kurul kararıyla ve toplantıda bulunan
üyelerin 2/3’ünün oyu ile yapılır. Ancak amaç maddesinin değiştirilmesi, kayıtlı
üye sayısının üçte ikisinin kabulüne bağlıdır.
Madde 34 – Derneğin feshi
Dernekler Kanununun hükümlerine göre yapılır. Fesih veya infisah halinde bütün
varlığı Ankara’daki Milli Kütüphaneye devredilir.
BÖLÜM: VII
Kurucular
Madde 35 – “Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü
Derneği’nin kurulması için 18 Ekim 1961 de dilekçe ile Hükûmete başvuranlar
şunlardır:
1)Abidin İtil, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde
profesör, T.C. tabiiyetinde, nüfus kaydı: Edirne 1930. Ev adresi: 37. sok. No.38
Bahçelievler, Ankara.
( 10.9.1962’de aslî üyelikten çekilmiştir.)
2)Osman Nedim Tuna, İş ve İşçi Bulma Kurumu’nda memur,
T.C. tabiiyetinde, nüfus kaydı: Kocaeli 1925, Ev adresi: Konur Sok. 64/10
Yenişehir, Ankara.
(10.9.1962’de Amerika’ya gitmiş ve aslî üyelikten
çekilmiştir.)
3)Ahmet Temir, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde
profesör, T.C. tabiiyetinde, nüfus kaydı: Ankara 1936, Ev adresi: Yıldız Blok
A/3, D.44, Yenimahalle, Ankara.
|